قرص اورژانسی چیست؟ بهترین زمان مصرف و عوارض آن
گاهی در جریان یک رابطه جنسی، شرایطی پیش می‌آید که پیشگیری از بارداری به‌درستی انجام نمی‌شود؛ مثل زمانی که کاندوم پاره می‌شود یا روش محاسبه زمان تخمک‌گذاری اشتباه از آب در می‌آید. در چنین موقعیت‌هایی، اولین چیزی که به ذهن بسیاری از خانم‌ها می‌رسد، استفاده از قرص اورژانسی برای جلوگیری از بارداری است.
اما آیا واقعاً این قرص‌ها ایمن هستند؟ چه زمانی باید مصرف شوند؟ آیا عوارضی دارند؟ و آیا هر کسی می‌تواند از آن‌ها استفاده کند؟ این مقاله به تمام این پرسش‌ها بر اساس شرایط و نیازهای روزمره پاسخ می‌دهد.
قرص اورژانسی چیست؟
قرص اورژانسی یک روش موقتی و اضطراری برای پیشگیری از بارداری است که پس از رابطه جنسی محافظت‌نشده یا پرخطر استفاده می‌شود. این قرص معمولاً حاوی مقدار بالایی از هورمون پروژسترون است و به تأخیر در تخمک‌گذاری یا جلوگیری از لقاح کمک می‌کند. با این حال، مهم است بدانیم که این دارو به هیچ وجه جایگزین روش‌های دائمی پیشگیری از بارداری مثل قرص‌های روزانه، آی‌یودی یا کاندوم نیست.
چه نوع قرصی در ایران استفاده می‌شود؟
در داروخانه‌های ایران، قرص اورژانسی بیشتر با ترکیب لوونورژسترول عرضه می‌شود. این ماده در دو دوز مختلف وجود دارد. یا به شکل یک قرص با دوز ۱.۵ میلی‌گرم که باید فقط یک‌بار مصرف شود، یا دو قرص ۰.۷۵ میلی‌گرمی که باید با فاصله زمانی ۱۲ ساعت از هم مصرف شوند. برندهای مختلفی از این دارو در ایران وجود دارد که برخی تولید داخل و برخی وارداتی هستند.
بهترین زمان مصرف قرص اورژانسی
تأثیرگذاری قرص اورژانسی به طور مستقیم با زمان مصرف آن مرتبط است. هرچه زودتر پس از رابطه مصرف شود، احتمال موفقیت آن بالاتر خواهد بود. در ۱۲ ساعت اول، این قرص بیشترین اثربخشی را دارد و با گذشت زمان، از اثربخشی آن کاسته می‌شود. تا ۷۲ ساعت پس از رابطه می‌توان از این قرص استفاده کرد، اما توصیه می‌شود حتی‌الامکان در ساعات اولیه اقدام به مصرف شود. مصرف این دارو پس از ۷۲ ساعت تنها با تجویز پزشک ممکن است.
اگر پس از مصرف دارو طی سه ساعت دچار استفراغ شوید، لازم است دوباره یک قرص دیگر مصرف کنید.
عوارض احتمالی قرص اورژانسی
مصرف قرص اورژانسی معمولاً با عوارض کوتاه‌مدت همراه است، اگرچه در بسیاری از افراد هیچ عارضه‌ای ظاهر نمی‌شود. برخی از شایع‌ترین نشانه‌ها شامل تهوع، سردرد، درد خفیف در ناحیه شکم، حساسیت سینه‌ها، احساس خستگی و تغییر در زمان یا شدت پریود است.
- بیشتر بدانید: راهنمای خرید کاندوم + روش انتخاب سایز مناسب
در برخی موارد، ممکن است فرد دچار لکه‌بینی یا خونریزی نامنظم بین دو قاعدگی شود. همچنین ممکن است پریود بعدی زودتر یا دیرتر از موعد معمول آغاز شود. اگر پریود شما بیش از یک هفته به تأخیر افتاد، توصیه می‌شود حتماً تست بارداری انجام دهید.
در موارد نادری، استفاده مکرر و بی‌برنامه از قرص اورژانسی ممکن است نظم هورمونی بدن را بر هم بزند و باعث اختلالات قاعدگی شود.
آیا استفاده مداوم از قرص اورژانسی خطرناک است؟
قرص اورژانسی برای استفاده دائمی طراحی نشده است. مصرف مکرر آن می‌تواند به بی‌نظمی‌های قاعدگی، لکه‌بینی مداوم، و حتی کاهش اثربخشی دارو در دفعات بعد منجر شود. اگر فردی به‌طور مداوم در معرض خطر بارداری ناخواسته قرار دارد، بهتر است به‌جای اتکا به روش‌های اورژانسی، از روش‌های پیشگیری منظم استفاده کند که در درازمدت ایمن‌تر، مؤثرتر و قابل کنترل‌تر هستند.
مصرف قرص در شرایط خاص مانند شیردهی یا بیماری
زنان شیرده می‌توانند با رعایت نکات خاصی از قرص اورژانسی استفاده کنند. برای مثال، توصیه می‌شود پس از مصرف قرص لوونورژسترول، تا حدود ۸ ساعت از دادن شیر به نوزاد خودداری شود و شیر دوشیده‌شده دور ریخته شود.
اگر فرد داروی خاصی مصرف می‌کند یا سابقه بیماری خاصی دارد، مشورت با پزشک یا داروساز پیش از مصرف این قرص ضروری است.
سوالات متداول کاربران ایرانی
یکی از رایج‌ترین سوالات این است که آیا قرص اورژانسی می‌تواند باعث نازایی شود. پاسخ به این سوال منفی است. تحقیقات علمی تاکنون هیچ ارتباطی میان مصرف قرص اورژانسی و ناباروری نیافته‌اند. با این حال، استفاده بیش از اندازه از این دارو می‌تواند نظم طبیعی بدن را مختل کند.
بسیاری از کاربران نیز می‌پرسند که آیا خرید این دارو بدون نسخه ممکن است. خوشبختانه در اکثر داروخانه‌های ایران می‌توان این دارو را بدون نسخه تهیه کرد، اگرچه مشورت با داروساز توصیه می‌شود. همچنین مردان هم می‌توانند برای شریک جنسی خود این قرص را تهیه کنند.
تجربه کاربران ایرانی
تجربه‌های واقعی افرادی که از قرص اورژانسی استفاده کرده‌اند، حاکی از رضایت نسبی از عملکرد دارو در شرایط اضطراری است. یکی از کاربران از تهران می‌گوید که در تعطیلات نوروز دچار پاره شدن کاندوم شدند و با مصرف سریع قرص اورژانسی، خیالشان راحت شد. البته اشاره می‌کند که قاعدگی‌اش کمی زودتر از معمول اتفاق افتاد.
کاربری دیگر از رشت بیان می‌کند که استفاده از قرص برای او هیچ عارضه‌ای نداشت و تنها یک بار مجبور شد از آن استفاده کند، اما به گفته خودش از آن زمان به بعد به استفاده از روش‌های منظم پیشگیری روی آورده است.
ارسال کامنت